Edward L. Youmans

Ciekawą postacią ze świata grafiki informacyjnej na dziś jest…

Edward Livingston Youmans
1821–1887

Amerykański popularyzator nauki i pionier tego co Richard Feynman określił jako the role of scientific culture in modern society¹, pisarz naukowy, wykładowca, założyciel wydawanego do dziś miesięcznika Popular Science (1872) — pierwszego magazynu traktującego o nauce, zaadresowanego do ogółu społeczeństwa — mówiono o nim interpreter of science for the people².

Z życia i z projektowania

Edward urodził się w Nowym Jorku, jego ojciec był farmerem i mechanikiem, a matka nauczycielką. Można powiedzieć, że już jako trzynastolatek był dociekliwym naukowcem i nauczycielem — za pomocą własnoręcznie wykonanych przyrządów odtwarzał eksperymenty z Natural Philosophy Comstocka, które następnie objaśniał swoim rówieśnikom.

the mind needed rather to be provoked than informed — słowa nauczyciela Youmansa²

Popularyzacja nauki zawsze wiązała się z koniecznością tworzenia skutecznych komunikatów. W celu objaśniania chemii sporządzał proste i przystępne w odbiorze diagramy. Wykorzystywał je również w swoich książkach — już o pierwszej tj. Class-Book of Chemistry mówiono:

At that time a spark of enthusiasm was no more expected in a text-book of chemistry than in a treatise on contingent remainders. But in Youmans’ pages the chemical elements were alive ²

Najbardziej znaną publikacją Youmansa jest ilustrowany infografikami Chemical Atlas; or, the Chemistry of Familiar Objects ³ z 1854 — książka sprzedała się w liczbie 144.000 egzemplarzy.

Prawdopodobnie Youmans inspirował się Euclid’s Elements (1847) Olive’a Byrne’a, gdzie użytko zbliżonego języka wizualnego do kodowania informacji⁴. Charakterystyczne dla w Atlasie Chemii tegoż, było prezentowanie atomów w postaci kolorowych kwadratów — przy czym każdy pierwiastek miał przyporządkowany kolor, pole kwadratu natomiast, zależało od liczby atomowej (liczby protonów / elektronów) danego pierwiastka. Budowa cząsteczek przypominała zabawę klockami. Różne ich konfiguracje budowały różne cząsteczki i umożliwia różne reakcji. Łącząc je w grupy i zamieniając miejscami można łatwo uzmysłowić sobie modularną budowę i zależności pomiędzy różnymi związkami, a także szybko zrozumieć różne zjawiska jak np. proces spalania.

W XIX w. powszechne było samokształcenie się, dlatego też, ważniejszy od łatwego dostępu do publicznego szkolnictwa, był dostęp do tanich i dobrze zredagowanych książek. Edward dobrze zdawał sobie z tego sprawę. Na początku swojej kariery zainteresował zjawiskiem rozpowszechnianiem się (dyfuzji) prac naukowych w społeczeństwie. Sam ponawiał ich publikację w Stanach Zjednoczonych, i o ile były ku temu możliwości, robił to za pośrednictwem gazet i periodyków, tak aby dostęp treści był możliwie łatwy i szeroki⁵. Ostatecznie działania te dały początek założonemu przez niego w 1872 i wydawanemu do dziś miesięcznikowi Popular Science.

W kontekście jego osiągnięć warto wspomnieć, że Youmans od trzynastego roku życia zmagał się z poważnymi problemami ze wzrokiem i przez większość swojego życia był prawie niewidomy.